A

Aada : n. habitude
Aay : n. interdit
Aaye : v. interdir
Abal : v. prêter
Abb : v. emprunter
Adduna : n. monde
Agsi : v. arriver
Ajjuma : n. vendredi
Ak : conj. avec, et
Alarba : n. mercredi
Alal : n. bien, fortune
All : n. brousse
Altine : n. lundi
Alxames : n. jeudi
Am : v. avoir, prendre
Ana ...? : conj. où est... ?
And : v. accompagner
Andandoo : n. compagnon
Añ : n. déjeuner
Areen : n. arachide
Asamaan : n. ciel
Askan : n. peuple
At : n. an, année
Attan : n. supporter
Atte : v. juger

B

Baal : v. excuser
Baaraam : n. doigt
Baat : n. voix
Baat : n. cou
Baax : adj. gentil, bon
Baay : n. père
Bakkan : n. nez
Balaa : loc. conj. avant que
Ban : pron. rel. et interrog. lequel, laquelle, lesquels, lesquelles
Ban : n. argile
Banneex : n. plaisir, bonheur
Bant : n. bois
Bañ : v. refuser
Bare : v. être nombreux
Bataaxal : n. lettre, message
Batey : loc. conj. jusqu'à présent
Baxa : adj. n. bleu
Bayyi : v. abandonner
Bees : adj. neuf
Beg : être gai, content
Beneen : adj. pron. autre
Benn : n. un
Berep : n. lieu
Bes : n. jour
Bëgg : v. vouloir
Bëñ : n. dent
Bët : n. oeil
Biig : la nuit dernière
Biir : n. ventre
Biir : n. et adj. intérieur
Bind : n. écrire
Bisaab : n. oseille
Biti : n. dehors
Bokk : v. partager
Bon : être mauvais
Boole : v. mélanger
Bopp : n. tête
Bukki : n. hyène
Bunt : n. porte

C

Caabi : n. clé
Caaf : n. arachide grillée
Caaxaan : n. blague, v. blaguer
Caaya : n. pantalon bouffant
Cammooñ: n. et adj. gauche
Ceeb : n. riz
Ceebu jën : n. riz au poisson
Cere : n. couscous
Concu : n. coude
Coono : n. fatigue
Coow : n. bruit
Cosaan : n. origine
Curaay : n. encens

D

Daagu : v. traîner
Daan : v. gagner
Daanaka : pour ainsi dire
Daanu : v. tomber
Daara : n. école
Daaw : n. année précédente
Daay : n. feu de brousse
Dab : v. rattraper
Dafa : pr. il
Dagg : v. couper
Dajaloo : v. se rassembler
Dall : n.chaussures
Dama : pr. je
Damm : v. casser
Damp : v. masser
Danga pr. tu
Dangeen pr. vous
Dañu pr. nous
Daqqaar : n. tamarin, tamarinier
Dara : pron. n. adv. rien
Darkase : n. pomme d'acajou
Daw : v. courir
Dee : v. mourir
Deedeet : adv. de négation, non
Def : v. faire
Deg : n. épine
Degg : v. entendre
Deggal : v. obéir
Deglu : v. écouter
Dellu : v.retourner
Dem : v. partir
Demb : n. hier
Deñu pr. ils
Der : n. peau
Deñc : v. garder
Dëgër : adj. dur, solide
Dëkk : n. ville, village
Dëkk : v. habiter
Dëng : adj. malhonnête
Dig : v. promettre
Digg : n. milieu
Diggante : n. distance
Diis : adj. lourd
Dimbële : v. aider
Dindi : v. enlever
Dlw : v. enduire
Dof : adj. fou ,
Dok : v. couper
Dolli : v. ajouter
Doole : n. force
Doom. : n. fils ou fille
Doom : n. fruit
Door : v. battre
Doxaan : v. faire la cour
Doy : adj. suffisant
Doyadi : adj. insuffisant
Dugg : v. entrer
Duss : n. cabinet de toilette

E

Egg : v. arriver à destination
Ëllëk : n. demain
Ëmb : v. porter un colis
Ëmb : n. colis
Ëp : adv. trop grand
Ëppël : v. exagérer
Esanseri : n. pompe à essence

F

Fab : v. porter
Faj : v. soigner
Fan : n. jour
Fanaan : v. passer la nuit
Fanweer : 30 (trente)
Far : n. fiancé
Fas : n. cheval
Fat : héberger
Fatte : v. oublier
Fay : v. payer
Fecc: v. danser
Feebar : adj. malade
Feeñ : v. apparaître
Fees : adj. plein
Feete : v. se situer
Feexlu : v. prendre l'air
Feey : v. nager
Fen : v. mentir
Fenn : n. nulle part
Fey : v. payer, éteindre
Fëgg : v. frapper à la porte
Fii : adv. ici
Fiir : v. être jaloux
Fit : n. courage
Fitna : n. souffrance
Fo : v. jouer
Fomp : v. essuyer
Fontoo : v. se moquer
Foofu : adv. làs-bas
Foon : embrasser
For : v. ramasser
Fu : adv. où ?
Fukk : dix

G

Gaal : n. pirogue
Gaanuwaay : v. uriner, n. urinoir
Gaañ : v. blesser
Gaawantu : v. se dépêcher
Gakk : n. tache
Gan : n. étranger
Ganaar : n. poulet, poule
Ganaaw : adv. derrière
Ganaaw : n. dos
Garab : n. arbre
Garab : n. médicament
Gatt : adj. court
Gaynde : n. lion
Geej : n. mer
Gejj : n. poisson sec
Gemmiñ : n. bouche
Gennë : v. sortir
Gent : v. rêve
Gëm : v. croire
Gëmmeentu : v. avoir sommeil
Gërëm : v. remercier
Ginnaaw : adv. derrière
Gis : v. voir
Goor : n. homme
Gudd : adj. long
Guddi : n. nuit
Gumbë : n. et adj. aveugle
Gune : n. gamin
Guy : n. baobab
Guro : n. cola

H pas de H

I

Indi : v. apporter
ltam : adv. aussi

J

Jaaro : n. bijoux
Jaay : v. vendre
Jabar : n. épouse
Jafe : adj. difficile
Jakka : n. mosquée
Jamb Suukër : n. canne à sucre
Jamm : n. paix
Jamp : adj. urgent
Jang : v. apprendre
Jant : n. soleil
Jar : adj. bon marché
Jasig : n. crocodile
Jeem : v. essayer
Jek : adj. élégant
Jëf : n. faits
Jëkk : adj. premier
Jëkër : n. époux
Jël : v. prendre
Jëm : v. se diriger
Jën : n. poisson
Jënd : v. acheter
Jërë jëf : merci
Jigeen : n. femme
Jiite : v. diriger
Jog :v. se lever
Jom : n. honneur
Jongama : n. belle femme
Jooy : v. pleurer
Jot : v. obtenir
Jox : v. donner
Joxoñ : v. indiquer
Juboo : v. s'entendre
Juddu : v. naître, n. naissance
Julli : v. prier
Junni : mille - cinq mille francs CFA (100 FF)
Jup : adj. droit
jur : v. engendrer
Juroom : adj. cinq - 5
Juum : v.se tromper
Juuti : n. taxe
Juuyoo : v. manquer un rendez-vous

K Pas de K

Kaani : n. piment
Kaddu : n. parole
Kan : pr. rel. qui
Kanam : n. visage, adv. devant
Kañ : conj. quand
Kattan : n. force
Kawas : n. chaussettes
Kepaar : n. ombre
Kersa : n. pudeur
Kewël : n. antilope
Këll : n. calebasse
Këpp : v. renverser
Kër : n. maison
Kii : pr. celui-ci
Kooku : qui est-ce qui ?
Kon : conj. donc
Koor : n. ramadan
Korité : n. fête de fin du ramadan
Kow : adv. dessus

L

Laac : n. ail .
Laaj : v. se renseigner, interroger
Laal : v. toucher
Lakk : v. brûler, n. incendie
Lal : n. lit
Lam : n. bracelet
Lammiñ : n. langue (organe du goût)
Lan : quoi ?
Leep : n. conte
Leer : adj. clair
Lekk : v. manger
Lepp : adv. tout
Lett : n. tresse
Lex : n. joue
Lëk : n. lièvre
Lëndëm : n. obscurité
Ligeey : n. travail, v. travailler
Liir : n. bébé
Loos : n. cou
Lox : v. trembler
Loxo : n. main, bras
Lutax : pourquoi

M

Maafe : n. plat à la sauce d'arachide
Maam : n. grand parent
Mag : n. personne âgée
Maggat : n. vieillard
Man : pr. moi
Mangi : pr. je
Mar : v. avoir soif
Mat : adj. complet
Matt : v. mordre
Maye : v. offrir
Mbaa : n'est-ce pas que ?
Mbaam : n. porc
Mbaar : n. abris
Mbagg : n. épaule
M'baj : n. couverture
Mbedd : n. rue
Mbind : n. écriture
Mbindaan : n. servante
Mbir : n. affaire
Mbokk : n. parenté
Mburu : n. pain
Mën : v. pouvoir
Melax : n. éclair
Melo : n. couleur
Mer : adj. fâché
Metti : adj. douloureux
Mettit : n. douleur
Meew : n. lait
Moom : v. appartenir
Mukk : adv. jamais

N

N

Naan : v. boire
Naam : adv. oui
Naaw : v. voler (se déplacer dans l'air)
Nak : n. boeuf
Naka : adv. comment ?
Nak : n. vache
Namm : v. avoir la nostalgie
Napp : v. pêcher
Natt : v. mesurer
Nawet : n. saison des pluies
Ndaanaan : n. artiste
Ndaw : adj. petit
Ndawtal : n. cadeau
Ndax : parce que
Ndayjoor : n. et adj. droite
Ndekki : n. petit déjeuner
Ndey : n. mère
Ndog : n. empêchement
Ndox : n. eau
Ndoxaan : v. faire la cour
Neeg : n. chambre
Neex : adj. agréable, v. plaire
Neg : v. attendre
Nekk : v. se trouver
Nelaw : v. dormir
Nen : n. oeuf
Nettali : v. raconter
Newi : v. enflé
Nëb : adj. pourri
Nëbb : v. cacher
Ngan : n. hôte
Ngelaw : n. vent
Ngir : prép. pour
Nii : comme cela ; comme ça
Niir : n. nuage
Niit : v. éclairer
Niroo : v. semblable
Nlt : n. être humain
Njaay : n. marchandise
Njaboot : n. famille
Njamala : n. girafe
Njang : n. enseignement, v. apprendre
Njariñ : n. utilité
Njêk : v. précéder
Njiit : n. guide
Njombor : n. lièvre
Nob : v. aimer d’amour
Noor : n. saison sèche
Nooy : adj. tendre, mou
Nopalu : v. se reposer
Nopp : n. oreille
Noppi : v. finir
Noppi : v. se taire
Nuyu : v. saluer

Ñ

Ñaan : v. demander une faveur, de l'argent
Ñaar : n. deux
Ñaata : adv. combien
Ñaaw : adj. laid
Ñam : v. goûter
Ñam : n. nourriture
Ñambi : n. igname
Ñaqq : n. sueur, v. suer
Ñax : n. herbe
Ñebe : n. haricot vert
Ñent : n. quatre - 4
Ñett : n. trois - 3
Ñey : n. éléphant
Ñëw : v. venir
Ñibbi : v. retourner chez soi
Ñoganal : n. goûter de l’après-midi
Ñombar : n. lièvre
Ñor : adj. cuit, mûr
Ñun : pr. nous
Ñuul : adj. noir

O

Obbëli : v. bailler
Om : adj. maigre
Oom : n. genoux
Oons : n. hameçon
Opp : adj. malade

P

Paaka : n. couteau
Palanteer : n. fenêtre
Pass : n. noeud
Pecc : n. danse
Penku : n. Est, Orient
Pepp : n. grain
Petax : n. pigeon
Pexe : n. solution
Picc : n. oiseau
Po : n. jeu
Pooc : n. cuisse
Poon : n. tabac
Pulloox : n. manioc
Puso : n. aiguille
Put : n. gorge

Q pas de Q

R

Raay : v. caresser
Rabb : v. tisser
Rafet : adj. beau, joli
Ragal : v. avoir peur
Rakk : n. frère cadet ou soeur cadette
Rapp : adj. usé
Raxas : v. laver
Reccu : v. regretter
Ree : v. rire
Reen : n. racine
Reelu : adj. drôle
Reer : v. dîner
Reer : v. être perdu
Reesal : v. digérer
Reew : n. pays
Rek : adv. seulement
Rey : v. tuer
Rëb : v. chasser
Roof : n. farce de poisson
Roy : v. imiter
Rus : v. avoir honte

S

Sabadoor : n. caftan sénégalais
Sacc : n. voleur, v. voler
Saf : adj. épicé
Sanggara : n. vin
Sanggu : v. se laver
Sani : v. jeter
Sanke : n. moustiquaire
Sant : v. remercier
Sant : n. nom de famille
Saw : v. uriner
Saxaar : n. fumée
Saxaar : n. train
Sedd : adj. froid
Seet : v. chercher
Segg : n. tigre
Segg : v. filtrer
Sëng : n. vin de palme
Sëqët : v. tousser
Sër : n. pagne
Set : adj. propre
Sew : adj. mince
Sey : n. mariage, v. se marier
Siis : adj. jaloux
Simmeeku : v. se déshabiller
Soble : n. oignon
Soc : v. s'enrhumer
Sofental : v. négliger
Solo : n. importance
Solu : v. s'habiller
Sonn : adj. fatigué, être fatigué
Sore : adv. loin
Soxna : n. dame
Soxor : adj. méchant
Sowu : n. ouest
Suba : n. demain, n. matinée
Suuf : n. terre, n. sable, adv. dessous
Suur : v. être rassasié

T

Tabax : v. bâtir
Taal : v. allumer
Taalata : n. mardi
Taar : n. beauté
Taat : n. fesses
Tabaski : n. fête du mouton
Taccu : v. applaudir
Tagg : n. nid d'oiseau
Takaay : n. bijoux
Takk : v. attacher, épouser
Talal : v. aller tout droit
Tali : n. route goudronnée.
Tann : v. choisir
Tang : adj. chaud
Tangal : n. bonbon
Tanggoor : n. chaleur
Tank : n. jambe
Taqander : n. ombre
Tase : v. rencontrer
Taw : n. pluie
Taxaw : v. se tenir debout
Teel : adj. matinal
Teemeer : 100 (cent) ou 500 FCFA
Teere : n. livre
Tefes : n. plage
Tekki : v. traduire
Tektal : v. indiquer
Teranga : n. hospitalité
Tere : v. interdire
Tey : adv. aujourd'hui
Tëdd : v. se coucher
Tëj : v. fermer
Tëx : adj. sourd
Tilim : adj. sale
Timis : n. crépuscule
Tissoli : v. éternuer
Togg : v. cuisiner
Toog : v. s'asseoir
Tool : n. champ
Tooñ : v. taquiner
Togg : v. cuisiner
Topp : v. suivre
Tooy : v. être mouillé
Tubaab : n. européen
Tubey : n. pantalon
Tugël : n. France
Tukki : v. voyager
Tur : n. prénom
Tuuti : adj. petit, adv. un peu
Tux : v. fumer

U

Ubb : v. fermer
Ubbi : v. ouvrir
Uude : n. cordonnier

V  pas de V

W

Waat : v. jurer
Waaw : adv. oui
Wacc : v. descendre
Waaj : v. se préparer
Wajj : n. grillade
Wan : v. montrer
Wanak : n. toilettes
Wañi : v. diminuer (un prix)
Wañi ñi i : v. compter
Warga : n. thé
Watu : v. se couper les cheveux
Wax : v. parler
Waxandor : n. thon
Waxtaan : n. causerie, v. causer
Waxtu : n. heure
Waxaale : v. marchander
We : n. ongle
Weccat : n. monnaie
Wecci : v. échanger, rendre la monnaie
Ween : n. sein
Weer : n. mois
Weex : adj. blanc
Weñ : n. mouche
woddu : v. se mettre le pagne
Won : v. montrer
Woote : v. appeler
Woy : v. chanter, n. chanson
Wurus : n. or
Wut : v. chercher
Wuute : adj. différent

X

Xaj : n. chien
Xalaat : n. idée, v. penser
Xale : n. enfant
Xaalis : n. argent
Xaar : v. attendre
Xarit : n. ami
Xarit : n. moitié
Xeer : n. pierre
Xeeñ : v. sentir
Xeex : v. se battre
Xet : n. odeur
Xiif : n. faim, v. avoir fain
Xob : n. feuilly
Xol : n. coeur
Xool : v. regarder
Xolli : v. éplucher
Xonk : adj. rouge
Xorom : n. sel, v. saler
Xuloo : n. dispute, v. se disputer
Xurfaan : n. rhume

Y

Yaa : adj. large
Yaakaar : n. espoir
Yaay : n. maman
Yagg : v. durer
Yakkamti : v. être pressé
Yapp : n. viande
Yaram : n. le corps
Yeen : n. sourcils
Yeew : v. attacher
Yeewu : v. se réveiller
Yegg : v. arriver
Yendu : v. passer la journée
Yewwi : v. détacher
Yëkkëti : v. soulever
Yëpp : adj. tout
Yëre : n. habit
Yobbu : v. emporter
Yoo : n. moustique
Yomb : adj. facile
Yow : pron. toi

Z pas de Z